اهمیت شناخت خواستگار
شخصی که میخواهد ازدواج کند باید معیارهای خود را برای انتخاب همسر مشخص کند. پس از روشن شدن معیارها، نوبت به پیدا کردن شخصی مناسب برای همسری میرسد. باید دنبال کسی بگردد که آن معیارها را داشته باشد. اگر فردی ملاکهایی برای انتخاب همسر داشته باشد، اما در شناسایی و انتخاب مصداق آن، دچار اشتباه شود، سرخورده میشود؛ بنابراین عاقلانه این است که انسان، از کسی که میخواهد یک عمر با او زندگی و او را در همه چیز خود شریک کند و سرنوشتاش را با او گره بزند، شناخت کافی داشته باشد.
کسب شناخت قبل از ازدواج برای جوانان، بسیار مهم و تعیینکننده است. آنها باید همدیگر را بشناسند و با خصوصیات اخلاقی و رفتاری هم آشنا شوند. باید بدانند طرز فکرشان درباره مسائل گوناگون چیست و آیا در مجموع میتوانند زیر یک سقف باهم زندگی کنند یا خیر.
برای شناخت صحیح طرف مقابل قبل از ازدواج بهتر است چند نکته را رعایت کنید:
شناخت صحیح با شیوههای صحیح
هر کار و اقدامی، روش خاص خود را دارد. شناخت صحیح از همسر دلخواه نیز، شیوههای خاص خود را دارد. از هر روشی نمیتوان به شناخت درست دست یافت؛ بنابراین یکی از گامهای مهم در ازدواج موفق، آن است که باید از شیوههای صحیح آشنایی و شناخت همسر، آگاهی یافت و به دام روشهای نادرست نیفتاد. شما اگر با نیت خیر و با صداقت به دنبال شناخت همسر مناسب باشید، ولی از شیوههای نادرست استفاده کنید، به طور یقین نمیتوانید شناخت واقعی و درستی از فرد دلخواه خود به دست آورید.
باز کردن چشم پیش از ازدواج و بستن آن پس از ازدواج
پیش از ازدواج با چشمان باز و دقت لازم همسر مناسب را شناسایی کنید. شناخت عمیق و صحیح از او به دست آورید و در صورتی که مناسب بود، برای ازدواج اقدام کنید. پس از ازدواج، چون در مسائل اساسی باهم تفاهم و همتایی دارید باید حساسیتهای بیجا را کنار بگذارید و در مسائل جزئی و کماهمیت، چشمان خود را بسته و با یکدیگر مدارا کنید، اما متأسفانه کم نیستند جوانانی که عکس این قاعده عمل میکنند، یعنی با چشمان بسته و بدون بررسی و تحقیق لازم و بدون کسب شناخت صحیح، اقدام به ازدواج میکنند و پس از ازدواج چشمان خود را باز می کنند و متوجه ایرادهای اساسی در همسر خود و انتخاب نادرست خویش میشوند.
خطر ایجاد علاقه پیش از ازدواج
علاقهای که برای ازدواج، مفید، سازنده و ضروری است، علاقه پس از شناخت است نه پیش از آن. علاقه پیش از شناخت که معمولاً به دنبال روابط دختر و پسر به وجود میآید، خطرناک است و چشم شناخت را کور میکند. دختر و پسری که باهم ارتباط برقرار می کنند و به چهره، اندام و زیباییهای یکدیگر علاقهمند میشوند، علاقهشان مانعی برای بررسی، تحقیق و شناخت واقعی از یکدیگر میشود و باوجود هشدار بزرگترها درباره معایب واضح طرف مقابل یا خانوادهاش، به آن توجهی نمی کنند و تصمیم به ازدواج میگیرند.
پیامبر اکرم (ص) فرمودند: «دوست داشتن هر چیز، انسان را کور و کر میکند».[1]
عجولانه تصمیم نگرفتن
همان طور که سختگیری بیجا و وسواس بیش از اندازه در انتخاب ناپسند است، تصمیم عجولانه هم پشیمانی به بار میآورد، اما این پشیمانی سودی ندارد و زندگی را دچار انواع اختلاف و درگیریهای زناشویی میکند یا آن را با خطر طلاق مواجه می سازد.
جوانان باید هوشیار باشند و برای ازدواج، عجولانه تصمیم نگیرند. نباید به خاطر اظهار علاقه شدید از سوی یک فرد، همه چیز را خوب و تمامشده فرض کنند یا به بهانه تعابیری مانند اینکه «امر خیر را نباید به تأخیر انداخت» یا «قیافه فلان دختر یا پسر در دلم نشسته»، بلافاصله و با عجله برای ازدواج اقدام کنند. این رفتارها به خاطر سطحینگری برخی جوانان است. ازدواج بر اساس چنین نگرشی، تباهکننده زندگی آینده خواهد بود. جوانان باید بدانند که برخی افراد روابط پیچیده و چهرههای گوناگونی دارند؛ بنابراین نباید فریب ظاهر افراد را خورد. باید از شکستهای دیگران درس عبرت بگیرند و نگذارند زندگی شان تباه شود.
رفت و آمد برای شناخت بیشتر
برای اینکه قبل از ازدواج با خصوصیات رفتاری و اخلاقی طرف مقابل آشنا شوید، بهتر است بیشتر رفت و آمد داشته باشید. در برخی خانوادهها به دلیل باورها یا تعصبات، تا قبل از عقد، پدر اجازه نمیدهد دخترش بهتنهایی با خواستگار در بیرون از خانه صحبتی داشته باشند. در چنین وضعیتی دختر و پسر میتوانند در حضور خانوادههایشان -چه در بیرون چه در خانه- باهم دیدار و گفتگو داشته باشند.
[1]. من لایحضره الفقیه، ج4، ص380